Nieuwsbrief jaargang 2022 nummer 1
Secretaris: Henk Jeurink – Laan van het Kwekebos 229 – 7823KE Emmen
06 25186205 – hendrik.jeurink@gmail.com
www. noordbarge info – bankrekening hc noordbarge: NL ABNA 0252623207
Onthulling Roel de Langebank
Op zaterdag 23 april gaat een langgekoesterde wens van de Historische Commissie Noordbarge in vervulling. Om exact 12.00 uur vindt de onthulling van de naar de bekende Noordbarger Roel de Lange genoemde zitbank op de Huizingsbrink plaats. De aanschaf- en onthullingskosten worden gedragen door Plaatselijk Belang Noordbarge en de Historische Commissie Noordbarge.
Deze bank komt tussen de ouderlijke woning van Roel (Roelof) de Lange (1912- 1959) aan de Oude Zuidbargerstraat 2 en het achterliggende huis van zijn grote liefde Geertien Scholten aan de Huizingsbrinkweg 68 te staan. De onthulling wordt verzorgd door hun dochters Gea en Janny de Lange. Roel de Lange was de oudste zoon van Harm en Geesien. Harm liep met negosie bij de weg en Geesien dreef haar galanteriewinkeltje aan de vroegere Zuidbargerstraat 189. Roel werd beroepsmilitair bij de Koninklijke Marechaussee. Later werd hij Rijkspolitieagent te Rotterdam. Tijdens de bezetting werd Roel Rijksveldwachter. Zijn stand-
plaatsen waren Dokkum, Noordbergum, Grouw en Winsum. Aan het begin van de oorlog trouwde Roel met zijn buurmeisje Geertien Scholten. In het laatste oorlogsjaar (16 februari 1945) werd Roelof door de SD (Sicherheitsdienst) te Winsum gearresteerd. Na eerst in het Scholtenshuis te Groningen te zijn ondervraagd vertrokken ze 17 maart 1945 met een transport naar concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg. Hij was een van de weinigen die deze verschrikkingen heeft overleefd. Na de oorlog heeft Roel lange tijd tbc gehad. In die tijd is hij begonnen met schrijven in de streektaal van Zuidoost-Drenthe. Na zijn herstel kwam hij in dienst bij de Rijkspolitie met als standplaats Zuidlaren en Diever. In 1959 kwam hij om bij een verkeersongeval in Diever.
Roel de Lange is een geboren Zuidenvelder en heeft veel gepubliceerd in zijn streektaal. Hij schreef veel schetsen voor het Drents programma van de toenmalige RONO, waarin hij de schier legendarische dorpsveldwachter Schultink allerlei avonturen liet beleven. Erverscheen een bundel korte verhalen onder de titel ”Verhalen over ‘t Zuudenveld en heur bewoners”. Deze verschenen in de jaren 1957 en 1958 in de Emmer Courant. “Waerum naor ’t darp” was de titel van een novelle, waarmee de Lange in 1956 de cultuurprijs van de Nedersaksische Schrieversbond won.
Op 23 april bin wij terug in zien darp. Te hoop, um getuuge te wezen van de eer veur die dizze ooit zo veulbelovende schriever oet Noordbarge
Inloopmiddag op zaterdag 23 april in het nieuwe Terra VO in Noordbarge
De vooruitzichten zijn gunstiger geworden. Momenteel heerst er veel optimisme rond het verdwijnen van corona. De Historische Commissie durft het weer aan om een inloopmiddag voor haar donateurs en andere belangstellenden te organiseren. Tijdens de pandemie hebben we het boek “Speulkwartier – OLS III Noordbarge 1877-1985” uitgegeven. We konden jammer genoeg geen presentatie over dat boek organiseren. Dat willen we nu goedmaken door op 23 april alsnog een PowerPointpresentatie over School III te verzorgen. Die middag kunt u dit boek tegen een gereduceerd bedrag van € 10,00 bij ons kopen.
In de volksmond heette deze school door de jaren heen: School Everts – School Beukema – School Koopman – School Russchen – School Ziengs. Dat waren de respectievelijke hoofden der school. Met elkaar hebben deze vijf heren 108 jaren leiding gegeven aan de school maar ook aan tal van andere culturele en maatschappelijke activiteiten. In het boek is de conclusie getrokken dat ze hier graag mochten werken maar ook wonen. Want gemiddeld hebben ze het per persoon toch maar even ruim twintig jaar volgehouden.
De Openbare Lagere Scholen kregen in de gemeente Emmenallemaal een Roemeins cijfer. School I stond op de plek van devoormalige V&D in Emmen. School II heet tegenwoordigSchool Vegter. Na Noordbarge kwam er een nieuwe lagereschool in Weerdinge (School IV). De school van Zuidbargekreeg nummer V en die van Emmerschans nummer VI. SchoolVII was de eerste school in Emmermeer. En zo werd de hoofdkern Emmen voorzien van Openbare Lagere Scholen. Nu zult u zich afvragen en de OLS in Barger-Oosterveld. Deze kern hoorde administratief heel lang bij de kern Nieuw-Dordrecht en daarom werd deze school bij de nummering van deze kern meegenomen. Het boek Speulkwartier kenmerkt zich door een uitgebreide beschrijving van het besturen van de school. Dat besturen richtte zich ook op het welzijn van de kinderen. Men was er steeds op bedacht dat elk kind aan zijn trekken kwam. In 1934 werd een oud noodlokaal verbouwd tot kleuterschool. Deze schoolvoorziening heeft 51 jaar bestaan. Bijzonder interessant zijn de vele verhalen van oud-leerlingen. Hierdoor krijgt de lezer een goed beeld van een levende en tot de verbeelding sprekende school.
De inloopmiddag wordt gehouden in de nieuwe Terra VO aan de Huizingsbrinkweg 9 (7812BK). We beginnen om 14.00 uur met koffie en iets er bij. De ontvangstruimte in deze school is vanaf 13.30 uur open. Na een hernieuwde kennismaking verzorgen enkele leden van de H C Noordbarge een PowerPointpresentatie over School III. Ook gaan we nog met elkaar in het lied. Dat gebeurd o.l.v. Jan de Vin. Tenslotte sluiten we af met een drankje en een hapje. Het beloofd weer een gezellige middag te worden en we rekenen op veel belangstellenden. In verband met een hernieuwde kans op corona vragen we u aan ons door te geven of u komt. U kunt dat doen bij Geesje Gerrits (0591 640263) of Lien Harms (0591 611799). Graag het aantal deelnemers en telefoonnummer bij Geesje of Lien opgeven. Wij zijn dan in staat om u snel te bereiken bij tegenspoed. De inloopmiddag wordt rond vijf uur afgesloten. De kosten zijn zoals u van ons gewend bent voor rekening van de HC Noordbarge.
Tenslotte
Mocht u nog iets over Noordbarge in uw bezit hebben, stelt u zich dan gerust in verbinding met onze commissieleden Geesje Gerrits [0591 640263] of Henk Jeurink [o591 626728 of 06 25186205]. Bij Geesje kunt u ook terecht voor ansichtkaarten, verjaardagskalenders, de CD “Noordbarge daor bij de brug” en onze herdruk van het boek “60 jaar bevrijding Noordbarge” (€10,00).