Traditioneel wordt met grote publieke belangstelling de bevrijding van Noordbarge en Emmen herdacht op 10 april. Het valt deze keer op 2de paasdag. Ook deze keer muzikaal omlijst door de Marching Showband Laus Deo.
Het is altijd een indrukwekkende bijeenkomst in Noordbarge. Op de kleine brink, met toeschouwers op stoeltjes en ook staand, onder bomen tussen gele narcissen, wordt de bevrijding herdacht. Na een openingswoord van dhr. Zuur van de stichting Herdenking Bevrijding van Emmen waarin hij stilstaat bij de gevechten rond het Oranjekanaal in de namiddag van 10 april 1945 is het beurt aan de leerlingen van de OBS Meester Vegterschool. Vijf leerlingen dragen zelfgekozen en zelfgemaakte gedichten voor. Soms kort, soms wat langer maar ze komen wel binnen.
De trompettist van Laus Deo speelt de Taptoe. De één minuut stilte daarna is intens voelbaar doordat vogelgeluiden hoorbaar zijn en gedachten bijna zichtbaar. Het Wilhelmus wordt gevolgd door het Poolse volkslied.
Emmens burgemeester Van Oosterhout wijst in zijn toespraak op het belang van herdenken van de oorlog na 78 jaar. Het herwinnen van de vrijheid en koesteren van democratische waarden, dat je mag zeggen wat je wil, dat je overal een mening over mag hebben. Maar ook de offers die daar voor zijn gebracht. De 10 jonge Poolse soldaten van de 1ste Poolse pantserdivisie en 48 bemanningsleden van geallieerde vliegtuigen die boven Emmen zijn gesneuveld.
Het thema voor 4&5 mei is “leven met oorlog”. Dit verwijst naar hedendaagse fronten, slachtoffers en vluchtende burger voor bruut en niets ontziend oorlogsgeweld. Leren we wel? De situatie in Oekraïne geeft te denken. Na de inval zijn 4 miljoen inwoners naar Polen gevlucht. De Polen helpen ze net als in de 2de wereldoorlog toen Polen en Canadezen Noord-Nederland bevrijdden.
Net als dhr. Zuur van de stichting Herdenking Bevrijding Emmen staat hij stil bij die dag in April 1945 waar lelijke kant van de oorlog ook in Noordbarge zichtbaar werd. En bij het lot van generaal Stanislaw Maczek na de oorlog. Na zijn strijd voor vrijheid keerde hij nooit terug naar zijn Poolse vaderland.
In het boek Gemeente Emmen 1940-1945 – het komt binnenkort uit – komt het leven van gewone Emmenaren tijdens oorlogtijd in Emmen aan de orde. Het boek is ook een oproep aan ons allen om vrijheid te koesteren en onze democratische normen en waarden te bewaken. Deze zijn minder vanzelfsprekend dan we soms denken. Het zijn verhalen die blijvend verteld moeten worden.
De burgemeester sloot af met een gedicht van Leo Vroman:
Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen
Dan is het tijd voor krans- en bloemlegging bij het monument. Jonge scouts geven de de bloemen en kransen aan. Het monument waarop de namen staan van tien gesneuvelde Poolse militairen.
De bloemen- en kransleggers zijn onder meer: de Burgemeester van Emmen namens het College, de Stichting Herdenking Bevrijding Emmen, Stichting RAF-monument Nieuw Dordrecht, de vereniging 1ste pantserdivisie uit Breda, de Historische Commissie Noordbarge en enkele particulieren. Alle aanwezigen zijn bedankt door dhr. Zuur en de aanwezigen zijn merkbaar dankbaar voor het organiseren van de herdenking en gaan met hun gedachten huiswaarts.