Deel 2: Noordbarge als ‘centrum van de wereld’
De hoofdweg van Groningen over de Hondsrug naar Twente liep over de Noordbargerstraat. Na alle dorpen op de Hondsrug kwam ‘men’ in Emmen In de Hoofdstraat en verder door de Noordbargerstraat, de Ermerweg naar Erm en verder Coevorden.
Toen rond 1855 het Oranjekanaal was gegraven ontstond bij de brug in de Ermerweg een zogenaamde A1-locatie met een melkfabriek, een transportbedrijf, een logement en een kroeg. Langs de Noordbargerstraat een smederij en later een garagebedrijf, galanteriewinkel, bakker en alle voorzieningen voor het dorp Noordbarge en ruime omgeving. Alle voorzieningen waren er voor een levendig verenigingsleven.
Bij de bevrijding op 10 april 1945 van Noordbarge (en de volgende dag Emmen) werden bijna dertig boerderijen en schuren in brand geschoten en werden circa 85 Noordbargers dakloos.
De gemeente Emmen had tijd gehad om een visie te ontwikkelen op de toekomst en daar paste Noordbarge niet meer in. Bargeres moest er komen en ter ontsluiting daarvan de Hondsrugweg, dwars door Noordbarge. De Dordtsestraat werd doorgetrokken naar de Ermerweg. De boerderijen in Noordbarge dienden te verdwijnen en plaats te maken voor een groene zone tussen Emmen en Bargeres. De afgebrande locaties werden opgekocht door de gemeente en boerderijen werden tot in de jaren zeventig opgekocht door de gemeente Emmen om afgebroken te worden.
De Noordbargers ‘werden wakker’. Een Noordbarger die in de gemeenteraad zat en daar voor het opheffen van Noordbarge had gestemd, kon na enige aandrang zijn biezen pakken. Erfgenamen van leegkomende boerderijen wilden niet meer verkopen aan de gemeente Emmen. De saamhorigheid in Noordbarge werd ook aangewakkerd door de Zuidenveldtentoonstelling waar Noordbarge actief aan deelnam mede met praalwagens. Er waren in veranderende tijden veel verenigingen in Noordbarge met ieder zo zijn eigen bedoeling.
In het belang van Noordbarge werd 15 augustus 1979 opgericht de ‘Vereniging Plaatselijk Belang ‘Noordbarge’ ‘ met als doel: ‘werkzaam te zijn ter instandhouding van het brinkdorp Noordbarge’. ‘De vereniging is voortgevloeid uit de reeds bestaande feestcommissie’. Leden van de vereniging zijn natuurlijke personen die wonen in Noordbarge dat het gebied omvatte van Sanders aan de oostkant tot de agrarische bedrijven aan de Zandzoom in het westen inclusief het Noordbargerbos.
De rol van de gemeente veranderde ook in Emmen in de loop der jaren. De gemeente nam meer taken op zich en kreeg andere bevoegdheden. Daar waar ‘wij’ het tot dat moment in Noordbarge met elkaar ‘regelden’ kwamen Noordbargers steeds vaker de gemeente op hun pad tegen.
Over het ‘met en tegen’ de gemeente een volgende keer.