1943: doodsbedreiging aan boeren in Noordbarge

Via de mail komt een bericht binnen van Bert Staats uit de Bargeres met de vraag: ‘Wellicht kunt u hier iets mee?’ gevolgd door een heel aparte en interessante kopie van een brief, gedateerd 3 mei 1943. Het is een brief van de directeur van de zuivelfabriek, R.W. Nijhoff, aan de melk leverende boeren in Noordbarge. De boodschap luidt kortweg: wie geen melk aflevert wordt doodgeschoten. We zijn nieuwsgierig en gaan praten met dhr. Staats.

Bert (Albertus) Staats: “Ik ben geboren in 1944 in de gemeente Anloo en ben me na mijn pensionering steeds meer gaan bezighouden met WO II, de KNIL-militairen en al wat er ermee verband houdt. Geschiedenis heeft altijd al mijn warme belangstelling gehad. Van jongs af aan heb ik me erin verdiept en langzamerhand breidt het uit. Als Gerben Dijkstra van de Uitgeverij Drenthe tegen mij zei: Jij bent een amateurhistoricus, zei ik: ik leer ervoor. Ik houd ervan dingen uit te zoeken. Dat zal met mijn politieachtergrond te maken hebben. Veertig jaar heb ik bij de politie gewerkt. Eerst in Den Haag begonnen en de laatste dertig jaar in Emmen o.a. op de afdeling bijzondere wetten en milieu. Soms kan ik deuren openen die misschien voor anderen gesloten blijven, bijvoorbeeld bij ministeries, archieven en gemeenten.

Zodoende ben ik een beetje bezig met de geschiedenis en vind het wel aardig. Een paar jaar geleden was ik nog in Amerika. Voor een familie had ik een vliegtuig opgespoord in Duitsland bij Velen, gelegen nabij Haltern am See. Dat vliegtuig was gebombardeerd. In Amerika werd in kranten geschreven over deze zoekactie. Het lukte mij de gebeurtenis in een verslag vast te leggen. Iets anders: op zeven en acht april 1945 werden ter bevrijding in Drenthe als voorbereiding van de aanval van de Canadezen op Groningen zo’n 700 Franse parachutisten gedropt uit 43 vliegtuigen. Van de 33 overleden Franse para’s werd er voor 31 een monument opgericht. Dat stak me, dit wekte bij mij ergernis op en ik dacht: waar zijn die twee militairen. Hoe kan dat nou? Dus ik op onderzoek uit. Het resultaat is dat er twee jaar geleden in Zuidlaren een monument kwam en volgend jaar in Gieten nog één.

Wat ik bijzonder aan deze brief vind is dat hij is geschreven door de directeur van de melkfabriek en niet door de burgemeester, er zit per slot van rekening een doodsbedreiging in. De kopie kreeg ik van Guus van Os, een kennis van mij. Ik heb zo veel materiaal en ik dacht: wat doe ik ermee? Sturen naar Noordbarge dus.”

Staats schreef enkele boeken: Een groot offer, over een KNIL-militair en Annen 40 – 45 over de oorlogsperiode in Annen. Daarnaast geeft Staats lezingen en schreef o.a. verslagen voor het Drents Archief in Assen, voor het verzetsmuseum in Groningen en Kamp Amersfoort.

4 gedachten over “1943: doodsbedreiging aan boeren in Noordbarge”

  1. Jan P de Vin

    deze informatie betreffende de melkstaking is uitgebreid te vinden op de computer
    tik in zoekmachine Delpher dan zie je het kranten archief van de overheid waar duizenden artikelen
    zijn opgeslagen. Als je gaat zoeken onder de naam noordbarge weet je niet wat er zoal voorbij komt
    ook over 1940 – 1945 er gaat een wereld voor je open.

  2. Jan de Vin

    De conclusie al zou dhr.Nijhoff een doodsbedreiging zou hebben gedaan aan de boeren is niet juist.
    dhr.Nijhoff heeft niets anders gedaan de opdracht van de politie uitvoeren om de boeren aan te zeggen
    dat er doden zouden kunnen vallen. De brief is geschreven door de directeur Nijhoff maar de opdracht
    daar toe kwam van de politie. Het is jammer dat mensen niet goed lezen, zo staat dhr. Nijhoff die een
    gerespecteerd directeur van de melkfabriek was al snel in een verkeerd daglicht.

  3. Jan P de Vin

    .In 1943 brak er in het Noorden een melkstaking uit. Boeren waren het niet eens met de maatregelen die de bezetter had getroffen.
    De boeren weigerden uit melk te leveren aan de fabriek. De..Duitser. schuwden harde maatregelen niet. In Friesland is het zelfs voorgekomen dat Duitse soldaten de boerderijen langs gingen of er wel werd geleverd. Zo is er op eigen erf in Friesland een boer doodgeschoten die s’morgens niet had geleverd. Zo moet je deze brief zien, De Marèschausse zal in opdracht van de Duitsers
    het verzoek tot de directeur hebben gericht deze mededeling aan de boeren te melden. Als je iets op deze site plaatst moet je voor het plaatsen wel weten als redactie of een en ander juist is want anders ontstaat er een verkeerd beeld van de betrokken mensen

Reacties zijn gesloten.